niedziela, 28 czerwca 2009

Testament holograficzny

(art. 949 KC)

Testament własnoręczny (holograficzny) = testament zwykły. Sporządzić go mogą jedynie osoby potrafiące i mogące czytać i pisać.

Wymogi = własnoręczny + podpis + data (Brak daty = nieważność testamentu, ale tylko gdy są wątpliwości co do zdolności spadkodawcy do sporządzenia testamentu).

W całości napisany własnoręcznym pismem = nie można posługiwać się urządzeniami technicznymi służącymi do pisania (np. maszyną).

Walor testamentu ma tylko jego oryginał.

Musi zostać podpisany przez spadkodawcę.

Podpis pełni kilka funkcji: potwierdza wolę testowania, pozwala zidentyfikować spadkodawcę oraz oznacza, że złożone oświadczenie jest ukończonym testamentem.

Podpis powinien być złożony pod tekstem testamentu. Rozporządzenia zamieszczone poniżej podpisu testatora są nieważne. Do ich ważności byłby niezbędny ponowny podpis pod nimi.

W zasadzie powinien składać się z imienia i nazwiska, lub przynajmniej pierwszej litery imienia i nazwiska. Zwykle wystarczy jednak samo podpisanie nazwiskiem. Podpis nie musi być wyraźny, wystarcza, że stwarza możliwość odczytania nazwiska każdemu, kto to nazwisko zna.

Nie może być uznany za podpis skrót nazwiska lub parafa.

Jeśli nazwisko dwuczłonowe – wystarczy podpis składający się z jednego członu. Można podpisać się pseudonimem, jakim w stosunkach prawnych posługuje się testator.

Podpis wg SN:

-    do ważności testamentu holograficznego zawartego w liście wystarczy podpisanie go tylko imieniem, jeżeli stosunek osobisty spadkobiercy i spadkodawcy uzasadnia tego rodzaju podpis.

-    ważny jest testament własnoręczny zawarty w liście spadkodawcy do spadkobiercy, podpisany w sposób określający jedynie stosunek rodzinny spadkodawcy do spadkobiercy, jeżeli okoliczności nie nasuwają wątpliwości co do powagi i zamiaru takiego rozrządzenia.

-    w razie zawarcia testamentu w liście podpis nie musi być wyodrębniony z pozostałej części listu, wystarczy umieszczenie go na końcu listu.

-    osoba sporządzająca testament własnoręczny, która w jego treści wymienia swoje imię i nazwisko przed rozporządzeniem majątkiem, nie dopełnia tym samym obowiązku podpisania testamentu.

Musi zostać opatrzony datą.

Umieszczenie daty służy dwóm celom: określenie czy w chwili pisania testamentu spadkodawca posiadał zdolność testowania oraz w celu określenia kolejności kilku sporządzonych testamentów.

KC nie mówi jakie elementy musi zawierać data. Można podać dzień, miesiąc i rok, ale za wystarczające uznawane jest podanie tylko miesiąca i roku albo pory roku i roku. Dopuszczalne też jest określenie opisowo (np. "35 urodziny").

Brak daty powoduje nieważność testamentu, ale tylko wtedy gdy wywołuje wątpliwości co do zdolności spadkodawcy do sporządzenia testamentu (np., nie wiadomo czy testament sporządził spadkodawca przed czy po ubezwłasnowolnieniu), co do treści testamentu (np. gdy powołał do spadku "żonę", a żonaty był więcej niż raz) lub co do wzajemnego stosunku kilku testamentów (jeżeli wśród testamentów jest choć jeden bez daty i z ich treści nie wynika jaki jest ich wzajemny stosunek).

Brak daty nie pociąga za sobą nieważności, jeśli wątpliwości powyższe da się usunąć w postępowaniu sądowym (tak wynika z orzecznictwa SN).

Linki sponsorowane