Przesłanki wyłączenia małżonka od dziedziczenia:
Małżonek jest wyłączony od dziedziczenia, jeżeli spadkodawca wystąpił o orzeczenie rozwodu lub separacji z jego winy, a żądanie to było uzasadnione. (Rozwód ani separacja nie mogą być orzeczone po śmierci małżonka w trakcie procesu rozwodowego – takie postępowanie ulega umorzeniu).
Dot. wyłącznie dziedziczenia ustawowego.
Przesłanki:
(a) małżonek, o którego wyłączeni wychodzi, w chwili śmierci małżonka-spadkodawcy pozostawał z nim w związku małżeńskim
(b) małżonek spadkodawca jeszcze za życia wystąpił z żądaniem rozwodu lub separacji z winy małżonka – albo jako powód, albo jako pozwany, który w trakcie postępowania wystąpił o orzeczenie rozwodu lub separacji z winy małżonka (także gdy zgodził się na rozwód z winy powoda);
(c) postępowanie było już i jeszcze w toku (pozew wniesiony i nie cofnięty;
(d) żądanie orzeczenia rozwodu lub separacji z winy pozostałego przy życiu małżonka było uzasadnione (a więc poza winą małżonka muszą zachodzić wszystkie przesłanki niezbędne do orzeczenia rozwodu lub separacji).
Legitymacja:
- Wyłączenia może żądać każdy z pozostałych spadkobierców ustawowych powołanych do dziedziczenia w zbiegu z małżonkiem (nie może się tego domagać Skarb Państwa).
- termin do wytoczenia powództwa wynosi 6 m-cy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o otwarciu spadku, nie więcej jednak niż 1 jeden rok od otwarcia spadku.
- jest to termin zawity, jego bieg (tzn., bieg terminu 6-miesięcznego) może rozpoczynać się odrębnie )i biegnie odrębnie) dla każdego spadkobiercy (w zależności od tego kiedy się dowiedział o otwarciu spadku.
Skutki:
- Wyłączenie małżonka od dziedziczenia następuje na mocy orzeczenia sądu. Orzeczenie działa ex tunc i wywołuje skutki względem wszystkich współspadkobierców wyłączonego małżonka (także tych, którzy nie wystąpili o wyłączenie małżonka).
- Traci prawo do zachowku.
