Wydziedziczenie = pozbawienie prawa do zachowku (nie mylić z testamentem negatywnym polegającym na pominięciu spadkobiercy ustawowego, który zachowuje pr, do zachowku).
Może nastąpić tylko w testamencie.
Może dot.: zstępnych, małżonka lub rodziców.
Nie można wydziedziczyć pod warunkiem ani z zastrzeżeniem terminu.
Przyczyny:
Jeżeli uprawniony do zachowku:
(1) wbrew woli spadkodawcy postępuje uporczywie w sposób sprzeczny z zas. wp. społ.
(2) dopuścił się względem spadkodawcy albo jednej z najbliższych mu osób umyślnego przestępstwa przeciwko życiu, zdrowiu lub wolności albo rażącej obrazy czci;
(3) uporczywie nie dopełnia względem spadkodawcy obowiązków rodzinnych np. obowiązek opieki i pomocy niedołężnemu rodzicowi.
Przyczyna wydziedziczenia powinna wynikać z treści testamentu. Jeśli nie wynika, to wydziedziczenie bezskuteczne.
Wydziedziczenie jest bezskuteczne, jeśli jego przyczyna nie wynika z testamentu lub w rzeczywistości nie istniała.
Skutki:
- utrata prawa do zachowku;
- zstępni wydziedziczonego zstępnego są uprawnieni do zachowku, chociażby przeżył on spadkodawcę – jest o własne prawo takich zstępnych , powstające w ich osobach.
- jeżeli spadkodawca skutecznie wydziedziczył swojego zstępnego i nie określił spadkobierców, wówczas zstępni wydziedziczonego zstępnego dojdą do spadku (wobec braku spadkobierców testamentowych) jako spadkobiercy ustawowi.
Przebaczenie:
- spadkodawca nie może wydziedziczyć uprawnionego do zachowku jeżeli mu przebaczył;
- jeżeli w chwili przebaczenia spadkodawca nie miał zdolności do czynności prawnych, przebaczenie jest skuteczne, gdy nastąpiło z dostatecznym rozeznaniem;
- przebaczenie to akt uczuciowy (puszczenie w niepamięć doznanej krzywdy czy odczutej urazy). Nie jest to oświadczenie woli – to działanie prawne, czyn podobny do czynności prawnej. Przepisy o oświadczeniach woli mogą być jednak użyteczne (brak świadomości i swobody, błąd, groźba – powodują bezskuteczność przebaczenia); przebaczenie może być wyrażone w dowolny sposób, także w sposób dorozumiany;
- przebaczyć można tylko osobiście (nie można upoważnić do przebaczenia);
- przebaczenie nie może być dokonane pod warunkiem lub z zastrzeżeniem terminu;
- zdaniem przeważającego poglądu komentatorów przebaczenie dokonane po sporządzeniu testamentu może nastąpić tylko w drodze sporządzenia nowego testamentu. Odmiennie Sąd Najwyższy – przebaczenie dokonane po wydziedziczeniu jest skuteczne bez względu na formę, w jakiej nastąpiło.
Linki sponsorowane
RADCA PRAWNY |